word formation

Słowotwórstwo

Przymiotniki- tworzenie znaczenia przeciwnego ( jaki, jaka)

- im- przed przymiotnikami zaczynającymi się na literę P, M, B

• mature - immature,
• personal- impersonal,
• possible – impossible

• il - stosujemy zazwyczaj, gdy przymiotnik zaczyna się od litery L
• legal- illegal
• logical- illogical,
• ale: disloyal

- ir - stosujemy zazwyczaj, gdy przymiotnik zaczyna się od litery r

• responsible- irresponsible
• revelant- irrevelant – nieistotny
• revocable- irrevocable
• ale, unreliable

Inne popularne przedrostki

• dis 
• honest – dishonest
• in correct – incorrect, przedrostek in wystepuje też często przed samogłoskami :
• expensive- inexpensive
• accessible- inaccessible
• accurate – inaccurate

• un unhappy, unpopluar

Przymiotniki: generalne zasady tworzenia, typowe przyrostki

• able
• fashion- fashionable
• comfort- comfortable

• ible
• access- accessible
• ed
• tire- tired
• scare- scared
• ing
• interest- interesting
• ful
• wonder- wonderful

• ly
• love- lovely- ładny
• ive
• attract- attractive
• less ( negatywne znaczenie)
• useless- nieeprzydatny

• y
• snow- snowy
• pick- picky – wybredny
• ish – narodowości
• Pole- Polish
• ous
• fame- famous

• en
• wool- woolen, wood – wooden
• ese- narodowości
• China- Chinese

Czasowniki : (czynności)

• przedrostek en
• able- enable – umożlwiać
• rich – enrich – wzbogacać
• large- enlarge – powiekszać
• courage- encourage – zachecać
• vision- envisage- wyobrażać

• końcówka- ise ( ize amerykańska wersja)
• economy- economise - oszczędzać
• special – specialise
• modern- modernise

• końcówka en
• deep-deepen
• wide- widen
• short- shorten

• końcówka – ify
• pure- purify
• simple- simplify
• just- justify

Przysłówki : (jak )

• ly :
• slow- slowly – wolny – wolno
• wyjątki:
• hard- hard – ciężki- cięzko
• fast- fast – szybki- szybko
• !!! Hardly – prawie nie
• I hardly know you. Prawie cię nie znam.

• I hardly learn. Prawie się nie uczę.
• I learn hard.Uczę się cięzko.

Rzeczowniki: (co, kto)

• ment
• treat- treatment – leczenie

• ance
• appear- appearance- wygląd

• ence
• occur- occurrence- zjawisko, zdarzenie

• tion /ation/
• invite- invitation, exam- examination

• er, ar, or
• drive- driver
• lie- liar
• sculpt- sculptor- rzeżbiarz
• ian ( zawody )
• music – musician
• logistic- logistician

• hood
• child- childhood
• dom
• free- freedom
• al
• refuse- refusal- odmowa
• deny – denial- zaprzeczenie
• approve- approval- aprobata

• ism
• tour- tourism
• terror- terrorism
• race- racism
• ry
• discover- discovery
• ship
• friend- friendship
• ee
• employ- employee
• train- trainee- praktykant
• pay- payee- odbiorca płatności
• consignment- consignee- odbiorca
• address- addressee- odbiorca listu
• age
• short- shortage- brak
• ness
• kind- kindness
• ity
• Similar – similarity

• ancy/ ency
• insolvent- insolvency- niewypłacalność
• vacant- vacancy – wolne miejsce, wakat

• acy
• illiterate- illiteracy – analfabetyzm
• ty
• cruel- cruelty
• sion
• ommit- ommission – pominięcie

!!!

long-length

strong- strength

high- height

wide- width

deep- depth

Inne przedrostki zmieniające znaczenie:

• dis – negatywne znaczenie
• agree- disagree

• mis- zrobić coś źle
• behave – misbehave
• spell- misspell – źle zapisać
• judge- misjudge – źle ocenić
• interprete- misinterprete

• mal- złe, niepoprawne
• function- malfunction – awaria
• treatment- maltreatment

• ll- źle
• ill- prepared źle przygotowany
• ill- treated – zle traktowany
•  under - niewystarczająco

• estimate- underestimate – niedoceniać

• semi – pół
• darkness- semi-darkness- półmrok
• re- ponownie
• use- reuse
• pre- przedwczesny
• premature – przedwczesny

Opracowała : Małgorzata Olborska

Ćwiczenia:

Utwórz rzeczowniki od podanych wyrazów.

1. adult-
2. exist-
3. arrive-
4. cancel-
5. resist-
6. inolvent -

Utwórz przysłówki od podanych wyrazów.

1. increasing-
2. shocking-
3. frank-
4. happy-
5. happy-
6. hard-

Utwórz czasowniki od podanych wyrazów.

1. notification-
2. straight-
3. survival-
4. clarity-
5. pure-

Utwórz przymiotniki od podanych wyrazów.

1. shorten-
2. deeped-
3. use-
4. fascinate-
5. beauty-
6. memory-
   Utwórz przeciwności od podanych wyrazów.
   1. responsible
   2. capable
   3. able
   4. satisfied
   5. justice
   6. withdraw